[Hà Nội] Đền Quán Thánh – nét uy nghi của Trấn Bắc Thăng Long xưa

Khamphadisan.com – Nơi thủ đô Hà Nội ấy, đã và đang là cầu nối giữa nét đẹp lịch sử với tình yêu dân tộc. Đến với thủ đô nghìn năm văn hiến để cảm nhận nét uy nghi đầy cổ kính qua các ngôi đền. Mang dấu ấn của một công trình nghệ thuật lịch sử, Đền Quán Thánh – Trấn Bắc Thăng Long xưa đã làm hài lòng biết bao du khách khi dừng chân nơi thủ đô của đất nước.

Sơ lược về đền Quán Thánh

Đền Quán Thánh – ảnh: buihieu0308

Vào năm 1010, ngôi đền được khởi công xây dựng dưới triều vua Lý Thái Tổ. Ngôi đền thờ Huyền Thiên Trấn Vũ – một vị thần trấn giữ hướng Bắc của Thăng Long xưa.

Ngôi đền đã trải qua nhiều lần tu sửa. Năm 1677, đời vua Lê Hy Tông, chúa Trịnh Tạc đã cho người tu sửa đền. Mãi đến năm 1842, khi vua Thiệu Trị đến thăm và đã tặng một đồng tiền vàng cùng với một số vàng do các hoàng thân dâng cúng để đúc lại thành một cái vòng treo ở cổ tay tượng thần.

Đền Quán Thánh – ảnh: krittanai_v

Năm 1856, các bố chánh, tri huyện đã tổ chức quyên góp trùng tu, sửa lại chính điện, đình điều hương, bái đường và gác chuông. Ngoài ra, còn làm thêm hai dãy hành lang bên phải và bên trái, đắp lại 4 pho tượng đại nguyên soái. Năm 1893, Đền được tu sửa với quy mô lớn như diện mạo ngày nay.

Vào năm 1823, Vua Minh Mạng khi ra tới Bắc thành thì đổi tên đền là Chân Vũ Quán. Vua cho tạc tên ngay trên nóc cổng tam quan. Đến đời vua Thiệu Trị cho đúc vòng vàng đeo lên tượng của Trấn Vũ. Như vậy, người xưa chấp nhận cả hai cách gọi tên là Trấn Vũ và Quán Thánh.

Đền Quán Thánh – ảnh: little_runa

Hiện nay, ngôi đền nằm gần ngã tư đường Thanh Niên và đường Quán Thánh, thuộc phường Quán Thánh, quận Ba Đình, Hà Nội. Đền nằm ở phía nam Hồ Tây, gần cửa Bắc Hà Nội.

Kiến trúc của Đền Quán Thánh

Đến Quán Thánh được xây theo lối kiến trúc Trung Hoa, bao gồm: tam quan, sân, ba lớp nhà tiền đế, trung đế và hậu cung.

Cổng ngoài

Đền Quán Thánh – ảnh: vnphoto

Cổng có bốn cột trụ với tượng bốn con phượng hoàng đấu lưng với nhau và hình con nghê trên đỉnh. Phía hai bên là hai bức bình phong đắp nổi hình mãnh hổ hạ sơn. Bên trên là tượng đắp nổi hình cá hóa rồng. Ở các mặt trước và sau của bốn cột trụ được trang trí bởi những cặp câu đối đỏ trông rất nổi bật.

Tam quan

Đền Quán Thánh – ảnh: sousa3141

Tam quan có cấu tạo như một phương đình. Phía trên cổng giữa của tam quan đắp nổi tượng thần Rahu. Đây là vị thần trong thần thoại Ấn Độ, đã nuốt Mặt Trăng và Mặt Trời nên gây ra hiện tượng nhật thực và nguyệt thực.

Tam quan của đền có ba cửa và hai tầng. Trên gác có quả chuông đồng cao 1,5m, nặng 1 tấn. Quả chuông này được đúc dưới thời vua Lê Hy Tông vào năm 1677. Tiếng chuông đã đi vào lòng người và được thể hiện ở câu da dao Việt Nam.

Nhà bia

Đền Quán Thánh – ảnh: kate_vaclavikova

Qua tam quan, bạn sẽ đến với nhà bia bên trong Đền. Nhà bia có lưu văn bia do Tiến sĩ Lê Hy Vinh soạn, Nguyễn Văn Ninh (Lệ mục huyện Thọ Xương) trông coi việc khắc bia. Nội dung bia nói về các thời điểm trùng tu đền.

Đền thờ liệt sĩ

Đền Quán Thánh – ảnh: angelinajcr

Nằm sát đường Quán Thánh là đền thờ liệt sĩ. Đền được xây dạng đình hình vuông, bên trong đặt bàn thờ với dòng chữ “Tổ quốc ghi công”; hai bên là hai cặp câu đối. Xung quanh tường treo ảnh của các liệt sĩ thuộc khu vực đền Quán Thánh. Điều này đã thể hiện được lòng biết ơn các liệt sĩ đã hi sinh cho việc bảo vệ và xây dựng đất nước.

Tượng Huyền Thiên Trấn Vũ

Đền Quán Thánh – ảnh: brunogiannoccaro

Trước kia, ngôi tượng này được làm bằng gỗ. Đến năm 1677, tượng đã đúc lại bằng đồng đen. Tượng thần được đặt ở hậu cung. Tượng được đúc với khuôn mặt vuông, có râu dài, tóc xõa, mặc áo đạo sĩ, ngồi trên bục đá, tay trái bắt quyết, tay phải chống gươm có rắn quấn và chống lên lưng một con rùa.

Tượng Trấn Vũ là công trình nghệ thuật độc đáo bậc nhất tại Việt Nam. Công trình ấy đã khẳng định nghệ thuật đúc đồng và tạc tượng của người Hà Nội cách đây hơn ba thế kỷ.

Không những là công trình mang đậm tính nghệ thuật gắn liền với lịch sử. Đền Quan Thánh còn là nơi sinh hoạt văn hóa của người Hà Nội xưa. Song hành cùng lịch sử, ngôi đền đã in dấu bao năm tháng thời gian, để toát lên một vẻ đẹp cổ kính, rất xưa, rất Hà Nội.

Có thể bạn quan tâm:

• Kinh nghiệm du lịch Hà Nội tự túc, siêu chi tiết từ A – Z
• Việt Phủ Thành Chương – Nơi hội tụ các sắc màu văn hóa Việt cổ
• Làng cổ Đường Lâm – nét đẹp xưa giữa lòng Hà Nội

Linh Linh